ONS NIEUWS

Het kabinet heeft gisteren (23 maart) weer nieuwe maatregelen bekendgemaakt… Wat betekent dat voor uw organisatie?

 Wij hebben zoveel als mogelijk vragen geformuleerd die binnen uw organisatie mogelijk spelen en wat daarop de antwoorden zijn. Deze antwoorden zijn gegeven op basis van de informatie zoals die nu (24 maart 2020) van toepassing is. Uiteraard kan het zijn dat de komende tijd aanscherping van maatregelen gaat plaatsvinden. Wij zullen dan weer een nieuwe update rondsturen, zodat u op de hoogte blijft.

Vraag & Antwoord omtrent het coronavirus

WERKEN OF NIET WERKEN

1. Geldt er een lockdown in Nederland?

Nee! Nederlanders worden opgeroepen zoveel als mogelijk thuis te blijven en thuis te werken. Mocht de medewerker niet thuis kunnen werken, dan mag c.q. moet de medewerker gewoon naar zijn werk. Het advies van de Rijksoverheid geeft geen recht om thuis te werken. Het is aan de werkgever om te beoordelen of de functie en de bedrijfsorganisatie dan wel aard van de onderneming thuiswerken toelaat.

2. Wanneer thuis blijven?

Het RIVM adviseert aan iedereen in Nederland: “Blijf thuis bij klachten als neusverkoudheid, hoesten, keelpijn of koorts. Mijd daarnaast sociaal contact.”

Dit is een maatregel opgelegd door de Rijksoverheid. Werkgever heeft een zorgplicht voor de werknemers. Dit houdt in dat de werkgever redelijkerwijs moet zorgen voor een veilige werkomgeving en gezondheid van werknemers. De verplichte maatregel en de zorgplicht kan bij niet naleving zorgen voor aansprakelijkheid van de werkgever. Werknemers met klachten dienen derhalve thuis te blijven, met behoudt van salaris.

NB.: De overheid heeft aangegeven dat mensen met koorts verplicht thuis moeten blijven, ook hun gezinsleden dienen dan thuis te blijven. Mensen in cruciale beroepen en vitale processen zijn hiervan uitgezonderd, tenzij zij zelf ziek worden.

Let op: milde klachten betekent nog niet dat werknemer thuis niet in staat is om te werken. Ervaart de werknemer lichte klachten en is thuis werken mogelijk? Overleg dan met elkaar over de mogelijkheid om vanuit huis werkzaamheden te verrichten.

Is de werknemer arbeidsongeschikt vanwege het coronavirus? Dan gelden de arbeidsrechtelijke en verzuimregels bij ziekte.

3. Niet ziek en (preventief) thuis blijven?

Is de werknemer niet ziek en ervaart de werknemer ook geen lichte klachten, dan mag de werknemer niet zelf beslissen om thuis te blijven. Er is immers geen sprake van ziekte. Overleg de mogelijkheid tot thuiswerken. Bestaat deze mogelijkheid niet en is werknemer niet bereid naar werk te komen? Dan bestaat er in beginsel geen recht op salaris. Dit wordt gezien als werkweigering. Ditzelfde geldt als de medewerker uit angst niet naar kantoor wil komen of als de werknemer weigert thuis te werken.

Ditzelfde geldt eveneens voor werknemers met partners/kinderen/naasten met een kwetsbare gezondheid of die werkzaam zijn in een vitaal beroep. Wil deze werknemer echt thuis blijven en is thuis werken niet mogelijk? Overleg dan met elkaar of het opnemen van vakantiedagen of het opnemen van onbetaald verlof tot de opties behoren.

Besluit de werkgever om de werknemers preventief thuis te laten blijven, dan heeft de werknemer wel recht op salaris.

4. Mag een werknemer in de zorg thuis blijven bij milde klachten?

Nee, de noodzakelijkheid van deze groep personeel is zo groot dat er voor hen afwijkende maatregelen gelden: “Blijf pas thuis als u klachten hebt en koorts. Overleg zo nodig met uw werkgever”.

Bij milde klachten mag deze groep werknemers dus niet zelf beslissen om thuis te blijven. Voor deze groep werknemers geldt daarnaast een reisverbod. Zorgmedewerkers in vitale processen mogen niet afreizen naar het buitenland.

5. Heeft de werknemer recht op loon tijdens thuisquarantaine?

Thuisquarantaine betekent dat de werknemer thuis dient te blijven totdat zeker is dat de werknemer niet besmet is met het coronavirus. De GGD bepaalt of de werknemer in thuisquarantaine dient te blijven. Tijdens thuisquarantaine heeft de werknemer in principe recht op doorbetaling van het loon.

Let op: milde klachten betekent nog niet dat werknemer thuis niet in staat is om te werken. Ervaart de werknemer lichte klachten en is thuis werken mogelijk? Overleg dan met elkaar over de mogelijkheid om vanuit huis werkzaamheden te verrichten.

6. Mag de werkgever de werktijden van de werknemer wijzigen?

De werkgever is opgeroepen om de werktijden te spreiden in de periode t/m 6 april 2020. Het is mogelijk dat de werknemer op andere tijden dan gebruikelijk dient te werken. De werknemer is in beginsel verplicht hieraan gehoor te geven.

7. Hoever reikt het instructierecht van de werkgever? Mag ik mijn werknemer vragen andere werkzaamheden te verrichten?

De werknemer dient redelijke instructies op te volgen over de wijze waarop de werkzaamheden verricht moeten worden. Hieronder valt instructies tot thuiswerken en het opvolgen van hygiënemaatregelen. Ook mag de werkgever de werknemer verplichten tot het uitvoeren van ander passend werk. Passend werk ligt zo dicht mogelijk bij de reguliere werkzaamheden.

8. Wat zegt de wet over loondoorbetaling?

De algemene regel die geldt als het gaat om de loondoorbetalingsplicht: “een werkgever is verplicht om het loon van de werknemer door te betalen, ook al wordt er geen arbeid verricht tenzij het niet werkzaam zijn in redelijkheid voor rekening van de werknemer komt.

Let wel: als de mogelijkheid bestaat tot het uitvoeren van werkzaamheden, dan geldt bovenstaande regel niet!

Het is mogelijk dat als deze situatie veel langer aanblijft er besloten wordt door de rechter dan wel door de overheid dat er sprake is van een noodsituatie waardoor de loondoorbetalingsverplichting stopt. Hiervan is nog geen sprake.

9. Hoe houd je als werkgever grip op de uitgevoerde werkzaamheden bij thuiswerken?

Het controleren van werknemers die thuis werken, bijvoorbeeld door het gebruik van controle software, kan een inbreuk leveren op de privacy van de werknemer en wordt derhalve afgeraden.
Wel dient een werknemer zich te houden aan voorschriften en instructies van de werkgever.

De werkgever mag de werknemer altijd vragen om verslag te doen van de uitgevoerde werkzaamheden. Zolang het maar gaat om redelijke voorschriften.

10. Welke verplichtingen heeft werkgever tegenover de thuiswerkplek van medewerkers?

De thuiswerkplek valt onder de arbeidsomstandigheden. De werkgever is verantwoordelijk voor een veilige werkomgeving van werknemer. Hier valt de thuiswerkplek onder. De werkgever dient te zorgen voor een ergonomische verantwoorde werkplek (bureau, bureaustoel, laptop). De kosten hiervan zijn voor rekening van de werkgever.

11. Mogen werknemers in de kantine samenkomen i.v.m. verbod van bijeenkomsten?

Spreid zoveel als mogelijk pauzetijden. Zorg er bij voorkeur voor dat groepen in de kantine niet groter zijn dan 20 medewerkers (afhankelijk van de grote van de kantine) en zorg dat medewerkers op een afstand van 1,5 meter van elkaar kunnen zitten.

VERLOFREGELINGEN

12. Wanneer is er sprake van calamiteitenverlof?

Op grond van de Wet Arbeid en Zorg kan de werknemer aanspraak maken op calamiteitenverlof. Dit verlof is bedoeld voor onvoorziene, acute situaties. Een bekend voorbeeld is de gesprongen waterleiding.

Calamiteitenverlof duurt doorgaans een paar uur tot enkele dagen. Het calamiteitenverlof kan ingezet worden voor het vinden van opvang van de kinderen van werknemer nu scholen en kinderdagverblijven zijn gesloten. Tijdens het calamiteitenverlof wordt het loon volledig doorbetaald. Nogmaals, de duur is beperkt tot enkele dagen. Er kan geen beroep gedaan worden op het calamiteitenverlof tot 6 april 2020.

Voor calamiteitenverlof heeft de werknemer geen toestemming benodigd van de werkgever. De werkgever mag het calamiteitenverlof niet weigeren tenzij er duidelijk geen sprake is van een acute, onvoorzienbare omstandigheid. Bijvoorbeeld als de partner van de werknemer niet werkzaam is en kan voorzien in de opvang van de kinderen.

13. Wanneer is er sprake van kortdurend of langdurend zorgverlof?

Om aanspraak te maken op kortdurend en/of langdurig zorgverlof dient er sprake te zijn van de noodzakelijk verzorging in verband met ziekte van:

– de echtgenoot of partner;
– een kind of pleegkind;
– een bloedverwant in de eerste of tweede graad;
– mantelzorg.

Het kortdurend zorgverlof duurt maximaal 2 weken en wordt voor 70% uitbetaald. Na de 2 weken wordt het verlof langdurend zorgverlof. Dit verlof is onbetaald.

Is het kind van de werknemer ziek thuis en de werknemer is de enige die voor het kind kan zorgen, dan geldt mogelijk het kortdurend zorgverlof.

De opvang van kinderen door het sluiten van scholen en kinderdagverblijven valt niet onder zorgverlof. Er is immers geen sprake van ziekte.

14. Is ouderschapsverlof een oplossing voor het sluiten van scholen en kinderdagverblijven?

Ouderschapsverlof dient minimaal twee maanden voordat het verlof in gaat te worden aangevraagd. Ouderschapsverlof zal dus niet de gewenste oplossing bieden.

15. Werknemer kan vanwege gebrek aan opvang van de kinderen niet werken

Als thuiswerken niet tot de mogelijkheden behoort en de ouder vanwege de zorg van het kind niet aan het werk kan, dan dient de werknemer voor gehele schoolsluiting vakantiedagen of onbetaald verlof op te nemen. Laat de werkgever en de werknemer altijd overleggen over een passende oplossing. Wellicht kan het salaris wel doorbetaald worden op de voorwaarde dat de uren op een ander moment ingehaald worden.

16. Kan ik als werkgever kinderopvang regelen voor mijn werknemers?

Dit is helaas geen mogelijkheid vanwege het besmettingsgevaar. Iedereen moet zoveel mogelijk thuiswerken en sociale contacten vermijden. Daarbij geldt dat er een afstand van minimaal 1,5 meter gehanteerd dient te worden. Ook is het regelen van kinderopvang door werkgever wettelijk gezien niet toegestaan. Kinderopvang moet voldoen aan zeer strenge kwaliteitseisen. Zo moeten alle personen die kinderopvang bieden een VOG hebben. Deze eisen zal de werkgever op zulke korte termijn niet kunnen naleven.

17. Mag ik mijn werknemer vragen verlof of overuren op te nemen?

Vragen staat vrij. De werkgever kan de werknemer niet verplichten tot het opnemen van verlof of overuren. Op grond van de wet is het de werknemer zelf die bepaalt (in overleg met de werkgever) wanneer en hoe lang hij verlof opneemt.

18. Werknemer wil reeds aangevraagd en goedgekeurd verlof annuleren

Als het verlof eenmaal is goedgekeurd door de werkgever, kan de werknemer niet eenzijdig besluiten het verlof te annuleren of te verplaatsen. Dit kan natuurlijk wel in overleg plaatsvinden.

ARBEIDSVOORWAARDEN & ARBEIDSOVEREENKOMSTEN

19. Gaat de opbouw van vakantiedagen en vakantietoeslag door als gewoonlijk?

De opbouw van vakantiedagen en vakantietoeslag is gekoppeld aan de uitbetaling van loon. Zolang er loon uitbetaald wordt, gaat de opbouw van vakantieverlof- en toeslag door.

20. Moet een oproepkracht doorbetaald worden?

Het uitgangspunt bij het werken onder een 0-urenovereenkomst is: geen arbeid, geen loon. Heeft de werkgever de oproepkracht nog niet ingepland of kan de oproep nog tijdig (binnen 4 dagen of anders bepaald in de cao) worden geannuleerd en wordt de oproepkracht de komende tijd niet opgeroepen? Dan hoeft de werkgever de oproepkracht niet uit te betalen.

Verwacht wordt dat oproepkrachten een beroep doen op het rechtsvermoeden arbeidsomvang, om op die manier toch inkomen binnen te halen. Als een oproepkracht drie maanden in dienst is geweest bij de werkgever, kan hij een beroep doen op dit rechtsvermoeden en een overeenkomst met een vast aantal uren claimen. Het vast aantal uur wordt vastgesteld op basis van het aantal uren dat de oproepkracht de afgelopen 3 maanden gemiddeld heeft gewerkt.

Bovenstaand rechtsvermoeden arbeidsomvang kan de eerste 6 maanden van de overeenkomst uitgesloten worden. Dit moet specifiek overeengekomen zijn in de arbeidsovereenkomst.

21. Moeten reiskosten doorbetaald worden?

 Heeft uw werknemer een vaste netto reiskostenvergoeding, gebaseerd op het fiscaal maximum bedrag, dan mag dit in geval van thuiswerken nog maximaal 6 weken worden doorbetaald. Na deze zes weken, indien u reiskosten blijft betalen, dan wordt dit gezien als loon en dienen hier premies over te worden betaald.

U kunt zelf beslissen de reiskosten stop te zetten, als uw medewerkers thuis werken. Veelal wordt gekozen, de lopende betaalperiode de reiskosten ongemoeid te laten en vanaf de nieuwe betaalperiode de reiskosten te stoppen.

22. Kan ik afscheid nemen van een werknemer voordat zijn contract is ingegaan?

Als er een proeftijdbeding is overeengekomen in de arbeidsovereenkomst, is het mogelijk om al vóór de ingangsdatum afscheid te nemen van de werknemer. Hierbij beroept werkgever zich op het proeftijdbeding.

Let op: een proeftijdontslag wegens bedrijfseconomische redenen is niet verstandig met oog op de NOW-compensatie. Voorwaarde van de NOW-compensatie is dat er geen ontslagen plaatsvinden op grond van bedrijfseconomische redenen.

23. Rij- en rusttijden aangepast wegens coronacrisis?

Door de Minister Vervoer, Toerisme en Sport is de rij- en rusttijden wet voor bepaalde sectoren aangepast. Vanwege de coronacrisis worden de rijtijden versoepeld. Let op: er is geen wijziging in de arbeidstijdenwet. Overschrijdt deze niet.

Zie voor de actuele wijzigingen en verder informatie: https://www.tln.nl/app/uploads/2020/03/Overzicht-tijdelijke-vrijstellingen-EU-rij-en-rusttijden.pdf

ZIEKTEVERZUIM

24. Zijn de termijnen uit de Wet Verbetering Poortwachter in het kader van re-integratie opgeschort?

 De termijnen van de Wet Verbetering Poortwachter blijven voor nu in stand. Het UWV is zich bewust van de mogelijke problemen bij bijvoorbeeld het opstellen van een plan van aanpak of bezoek aan de bedrijfsarts, omdat fysiek contact zoveel mogelijk dient te worden vermeden. Worden door de corona situatie bepaalde termijnen niet gehaald, zorg er dan voor dat in een volgende (bijstelling) plan van aanpak goed onderbouwd en toegelicht wordt waarom de termijnen niet gehaald zijn.

25. Moet de werknemer doorgaan met het re-integratie traject/ 2^e spoor?

In deze bijzondere periode is contact onderhouden met de medewerker het belangrijkste. Probeer na te gaan wat de medewerker gezien de situatie mogelijk wel zou kunnen doen aan het re-integratietraject. Wellicht is thuiswerken mogelijk?

Hetzelfde advies geldt voor het 2^e spoor traject. Overleg met de uitvoerder van het 2^e spoor wat er de komende periode wel mogelijk is aan re-integratie en laat dit door het 2^e spoor goed vastleggen in de periodieke evaluatie.

26. Mag ik mijn werknemer vragen of hij corona heeft?

De werkgever mag de werknemer niet vragen naar het ziektebeeld, dus ook niet naar corona. De kans is groot dat de werknemer dit zelf vertelt. Let op: dit mag niet worden vastgelegd. De AVG/privacy en beroepsgeheim van de bedrijfsarts blijft van kracht.

Conform de privacywetgeving mag de werkgever de overige werknemers niet vertellen over een corona besmetting van een collega.

SPECIALE COMPENSATIE REGELINGEN IVM CORONA

27. Wat houdt de NOW-regeling in?

De regeling Werktijdverkorting (WTV) is door de overheid ingetrokken. U kunt geen gebruik meer maken van deze regeling. In de plaats daarvan heeft de overheid de NOW-regeling ingevoerd. Deze regeling biedt werkgevers voor een periode van 3 maanden een compensatie voor de loonkosten.

Zie voor verdere informatie ons nieuwsartikel over dit onderwerp: https://www.hmp.nl/nieuws/nieuw-pakket-steunmaatregelen-bedrijven-en-zzpers/

28. NOW-regeling voor een ZZP’er?

Een ZZP’er waarvan de opdracht is opgezegd als gevolg van het coronavirus, kan geen beroep doen op NOW. Immers voor hen geldt geen loondoorbetalingsverplichting. Voor ZZP’ers is er een aparte regeling, de zogenaamde Bbz (Besluit bijstandsverlening zelfstandigen). Deze regeling wordt uitgevoerd door de gemeenten. De regering heeft aangekondigd ruimhartig met deze regeling om te zullen gaan.

De voorwaarden om in aanmerking te komen voor financiële steun op basis van de Bbz zijn:

• Het bedrijf moet na de bijstandsverlening ook nog levensvatbaar zijn;
• De ZZP’er moet minimaal 1.225 uur per jaar werkzaam zijn voor zijn bedrijf (23,5 uur per week)
• De ZZP’er krijgt geen hulp (meer) via een bank of borgstellingsfonds.

29. Hebben reeds ingediende ontslagen bij het UWV op basis van bedrijfseconomische redenen invloed op de NOW?

De NOW kent als voorwaarde dat tijdens de periode van compensatie geen ontslag voor werknemers aangevraagd mag worden wegens bedrijfseconomische redenen. Is het ontslag ingediend voor 1 maart 2020, lijkt het erop dat deze aanvraag geen invloed heeft op de toekenning van de NOW.

——————————————————————————————————————————————–

HMP staat klaar om u te helpen gebruik te laten maken van deze steunmaatregelen. Zodra er meer bekend is over wanneer en hoe aanvragen voor tegemoetkoming loonkosten ingediend kunnen worden, brengen we u op de hoogte.

HMP | Realising Change… Bewezen expertise voor het daadwerkelijk oplossen van vraagstukken op het gebied van:  

Reorganiseren – HR Projecten – Arbeidsrecht – Mediation 

——————————————————————————————————————————————–

HMP tijdens de coronacrisis:

Bij HMP doen wij er alles aan om onze dienstverlening voor u te kunnen waarborgen. Daarom willen wij het risico op besmetting zo klein mogelijk houden en staat de gezondheid van onze adviseurs voorop.

Daarom hebben we de volgende maatregelen genomen:

1. Wij houden de adviezen van het RIVM scherp in de gaten en zullen conform de adviezen handelen.
2. Onze dienstverlening is en blijft geheel gewaarborgd:
   – Ons nieuwe kantoor aan Rond het Fort 36 te Nieuwegein is alleen op afspraak te bezoeken.
   – Wij blijven telefonisch (085-0492444) en per mail hmp@hmp.nl of via de persoonlijke
   emailadressen van onze adviseurs bereikbaar.
3. klantafspraken gaan voornamelijk via telefoon en videoconferentie. Wij werken zo veel als mogelijk vanuit huis. Onze interne overleggen worden gevoerd via videoconferentie.
4. Wij houden ons ook buiten kantoor aan de voorgeschreven hygiëne maatregelen.

1. Indien de situatie vereist dat wij op uw locatie moeten komen zullen wij dat doen, mits er geen verhoogd gezondheidsrisico is.
2. Wij nemen de komende tijd geen deel aan evenementen.

Op deze manier doen wij er alles aan om de continuïteit van onze dienstverlening te waarborgen en u als klant optimaal te kunnen blijven ondersteunen. Door telefonie en video overleg technieken zorgen wij ervoor dat wij ook in deze periode net zo goed bereikbaar zijn als anders, zoals u van ons gewend bent.

Door met elkaar de schouders eronder te zetten, begrip te tonen en constructief samen te werken, gaan wij zorgen dat uw organisatie, u zelf en uw naasten deze periode in goede gezondheid zullen doorkomen.

Succes maken we samen! Team HMP