Ontslag op staande voet is de zwaarste sanctie binnen het arbeidsrecht en daarom gelden er belangrijke regels en richtlijnen. Iedere ontslagcase staat op zich en wordt apart beoordeeld. In de ene situatie is er direct bewijs die voldoende aanleiding geeft voor ontslag op staande voet (de zogenaamde ‘heterdaad’) en in een andere situatie kan het de ‘druppel’ zijn die de emmer doet overlopen. Het juridisch kader van ontslag op staande voet is afhankelijk van de praktijksituatie, maar er zijn een aantal basisregels die in ieder geval in acht moeten worden genomen.
Laat je daarom vooraf altijd goed informeren over de juridische mogelijkheden en voorkom daarmee een ongegrond ontslag op staande voet, met mogelijk een billijke vergoeding als schadeclaim voor de werkgever.
Stel jezelf onderstaande twee toetsvragen voordat je overgaat tot ontslag op staande voet:
1) Is er sprake van een dringende reden (objectief én subjectief dringend)?
Objectief dringend > Het geven van ontslag op staande voet is alleen mogelijk als er een dringende reden is voor het ontslag, bijvoorbeeld: diefstal, grove belediging, fraude. De werkgever is verplicht om de werknemer te informeren over wat de dringende reden precies is.
Subjectief dringend > Is deze objectief dringende reden daarnaast ook subjectief dringend? Of is er toch ook sprake van verzachtende omstandigheden?
Bij een geldige dringende reden voor ontslag op staande voet wordt de arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang opgezegd. Wat betekent dat de werkgever niet verplicht is eerst naar de kantonrechter te gaan, het ontslag vooraf niet getoetst wordt en de werkgever niet hoeft na te gaan of herplaatsing mogelijk is.
TIP! Wees duidelijk bij het communiceren van de dringende reden die aanleiding geeft tot ontslag op staande voet. Omschrijf de gebeurtenis zo concreet en volledig mogelijk en onderbouw het ontslag: wie, wat, waar, wanneer etc. Het foutief formuleren van de dringende reden, zoals het gebruiken van algemene termen kan tot gevolg hebben dat de werkgever achteraf alsnog loon moet doorbetalen aan een werknemer die op staande voet is ontslagen.
TIP! Indien er sprake is van meerdere dringende redenen voor het ontslag op staande voet, dan is het belangrijk dat wordt aangegeven dat “de gedragingen tezamen én ieder voor zich een dringende reden opleveren voor ontslag op staande voet”.
2) Is het ontslag onverwijld gegeven?
Is de dringende reden overduidelijk? Handel direct (zonder onnodig afwachten).
Heb je tijd nodig voor hoor en wederhoor of is er nader onderzoek noodzakelijk (bijvoorbeeld bij de schijn van fraude), schors de werknemer dan met behoud van loon (tenzij dit in de CAO anders is overeengekomen).
- Zorg voor een schriftelijke bevestiging van de schorsing.
- Maak een vervolgafspraak met de werknemer en benoem datum, tijdstip en gesprekspartners.
- Beperk de duur van de schorsing tot de minimale tijd die nodig is om nader onderzoek te doen om te bepalen of er voldaan is aan bovenstaande voorwaarde van een objectief en subjectief dringende reden.
Gevolgen ontslag op staande voet
- Bij ontslag op staande voet stopt de loondoorbetaling direct en de werknemer verliest het recht op een WW-uitkering (vandaar dat dit wordt gezien als de zwaarste sanctie in het arbeidsrecht).
- De werkgever is de werknemer geen transitievergoeding verschuldigd.
Geen ontslag op staande voet, hoe verder?
Wanneer de grond voor het ontslag niet direct aanleiding geeft om over te gaan tot ontslag op staande voet, maar de situatie is zodanig ernstig dat je niet met de werknemer verder wilt, dan kun je een vaststellingsovereenkomst overeenkomen. Met het afsluiten van een vaststellingsovereenkomst op neutrale grond behoudt de werknemer zijn WW-rechten en kan op zoek gaan naar een werkgever. De voorwaarden van de vaststellingsovereenkomst hangen in hoge mate af van de ernst van hetgeen is voorgevallen.
Ontslag op staande voet staat dus op zichzelf. De adviseurs van HMP helpen je dan ook graag bij jouw casus en het inschatten van de haalbaarheid van het ontslag en wat mogelijk alternatieven zijn.
HMP | Realising Change… Bewezen expertise voor het daadwerkelijk oplossen van vraagstukken op het gebied van:
