Met het Paasweekend achter de rug is het seizoen met de feestdagen weer begonnen. Dit kan verschillende vragen oproepen bij werkgevers over het wel of niet uitbetalen van toeslagen en wel/geen recht op een vrije dag. In onze Q&A lees je alle meest gestelde vragen!
VRAAG 1: Wat regelt de wet over feestdagen?
De wet regelt niet dat je jouw werknemers een vrije dag moet geven op officiële feestdagen. Er is dus geen wettelijk recht op een vrije dag op een officiële feestdag. Of een werknemer daadwerkelijk vrij heeft op een feestdag hangt af van wat er in de arbeidsovereenkomst of cao is opgenomen.
LET OP! In een arbeidsovereenkomst wordt veelal een arbeidsvoorwaardenregeling van toepassing verklaard op de arbeidsrelatie. Controleer dus altijd of hiervan sprake is en indien nodig wat er over feestdagen is opgenomen in de arbeidsvoorwaardenregeling.
VRAAG 2: Hoe zit het met Goede Vrijdag en Bevrijdingsdag?
Ook voor Goede vrijdag en Bevrijdingsdag geldt dat er veelal in de cao, arbeidsovereenkomst of een op de arbeidsrelatie van toepassing verklaarde arbeidsvoorwaardenregeling wordt geregeld of de werknemer recht heeft op een vrije dag. Vaak is in de cao geregeld dat Bevrijdingsdag in lustrumjaren (eens in de vijf jaar: 2020, 2025 etc.) als vrije dag wordt beschouwd.
VRAAG 3: Kan ik mijn werknemers verplichten te werken op een officiële feestdag?
Het is mogelijk om in een cao, een arbeidsovereenkomst of een op de arbeidsrelatie van toepassing verklaarde arbeidsvoorwaardenregeling te regelen dat werknemers verplicht zijn te werken op een officiële feestdag. In sommige sectoren (bijvoorbeeld in de zorg) is het noodzakelijk door te werken tijdens de feestdagen en zijn de werknemers niet vrijgesteld van werk.
LET OP! Het maken van expliciete afspraken hierover is wel noodzakelijk. Verlies hierbij het instemmingsrecht van de Ondernemingsraad of Personeelsvertegenwoordiging (artikel 27 WOR) niet uit het oog.
VRAAG 4: Heeft mijn werknemer bij het werken op een feestdag recht op een compensatietoeslag?
In de cao wordt vaak vastgesteld of en wanneer de werknemer recht heeft op een toeslag indien hij werkt op een feestdag. Hierbij kan gedacht worden aan de wel bekende uitbetalingen van 150% of 200% van het brutoloon voor die dag. Er is geen collectief (wettelijk) geldende regel die hierover iets regelt, waardoor het per sector dan wel cao kan verschillen of een toeslag betaald moet worden en hoe hoog deze moet te zijn. Dit betekent dus dat niet iedere werknemer die werkt op een officiële feestdag hiervoor ook een extra beloning (toeslag) moet ontvangen.
VRAAG 5: Mijn werknemer wil werken op een dag die door onze onderneming als collectieve vrije dag (feestdag) wordt beschouwd (bijvoorbeeld Tweede Paasdag). Kan dat?
Indien hierover niets specifiek is vastgelegd in bijvoorbeeld de cao of de arbeidsovereenkomst, dan mag de werknemer gewoon werken. De werkgever is echter – in deze situatie – niet verplicht de werknemer een extra dag loon of een toeslag te betalen. Om de werknemer tegemoet te komen kan je er wel voor kiezen de werknemer deze vrije dag te laten ruilen met een andere (feest)dag. Dit is echter niet verplicht.
VRAAG 6: Moet ik een officiële feestdag waarop mijn werknemers een vrije dag hebben in mindering brengen op het aantal vakantiedagen?
Een officiële feestdag die wordt aangemerkt als vrije dag wordt in beginsel niet in mindering gebracht op het aantal vakantiedagen van de werknemer.
VRAAG 7: Hoe zit het met het aanwijzen van verplichte vrije dagen?
Als hoofdregel geldt dat een werkgever niet kan bepalen of en wanneer een werknemer verlof op moet nemen (artikel 7:638 BW). Bij cao of arbeidsovereenkomst (let ook hierbij op een eventuele arbeidsvoorwaardenregeling) is het wel mogelijk om sommige dagen als verplichte vrije dag aan te wijzen. Hierbij kan gedacht worden aan de dag na Hemelvaart. Deze verplichte vrije dagen mogen wel van het aantal vakantiedagen van de werknemer worden afgetrokken.
VRAAG 8: Welke regels gelden er voor oproep- en uitzendkrachten?
Een werkgever is niet wettelijk verplicht om oproepkrachten op te roepen op dagen dat de onderneming vanwege een officiële feestdag gesloten is. De oproepkracht heeft dan uiteraard ook geen recht op loondoorbetaling op die feestdag.
Voor uitzendkrachten is in de NBBU-cao en ABU-cao geregeld dat wanneer duidelijk is dat de officiële feestdag op een dag valt waarop gebruikelijk gewerkt wordt, omdat de werkdagen zijn vastgelegd in de uitzendovereenkomst of de terbeschikkingstelling, deze feestdag moet worden uitbetaald. Is dit niet duidelijk, dan heeft de uitzendkracht recht op loondoorbetaling wanneer de uitzendkracht in een periode van 13 weken direct voorafgaande aan de officiële feestdag minimaal zeven keer op die dag heeft gewerkt. Heeft de uitzendkracht nog geen 13 weken gewerkt? Dan wordt gekeken naar het aantal gewerkte weken direct voorafgaand aan de feestdag. Als dan meer dan de helft van het aantal weken op desbetreffende dag is gewerkt door de uitzendkracht, bestaat er recht op loondoorbetaling.
Disclaimer
De informatie in dit artikel is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid opgebouwd. Deze informatie is echter enkel bestemd voor algemene informatieve doeleinden en kan dus ook niet gezien worden als juridisch advies voor een specifieke situatie. Het is vanwege de gecompliceerde en veranderlijke aard van de wet- en regelgeving niet met zekerheid te zeggen dat de informatie toepasbaar is in jouw specifieke situatie. Wij raden dan ook aan om contact op te nemen met één van onze adviseurs voordat je handelt of een beslissing neemt. HMP sluit elke aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van de informatie uit dit artikel uit en kan dus niet aansprakelijk worden gesteld hiervoor.
HMP | Realising Change… Bewezen expertise voor het daadwerkelijk oplossen van vraagstukken op het gebied van:
